بنجامین فرانکلین هر روزش را با این پرسش آغاز می‌کرد: «امروز چه‌کار خوبی باید انجام دهم؟» و روزش را با این سؤال به پایان می‌رساند: «امروز چه‌کار خوبی انجام دادم؟»
در حقیقت بسیاری از متفکران بزرگ پیوسته همه‌چیز را در معرض پرسش قرار می‌دادند.
آلبرت انیشتین دراین‌باره گفته است: «از گذشته درس بگیر، برای امروز زندگی کن، به آینده امیدوار باش. مهم‌ترین نکته این است که دست از سؤال کردن برندار.»
البته پرسش دائمی از خود چنان هم در عمل کار راحتی نیست، چون معمولاً ما دوست نداریم زیاد خودمان را در معرض پرسش قرار دهیم.
اما انجام این کار و تحمل زحمت آن ارزشش را دارد و منجر به افزایش اعتمادبه‌نفس و بهبود زندگی روزانه می‌شود.
برای سرعت بخشیدن به چنین کاری، ۱۱ سؤالی را آماده کردیم که هر روز از خودتان بپرسید.
۱- اگر امروز آخرین روز زندگی‌ام باشد آیا باز هم کارهای هر روز انجام می‌دهم یا نه؟
در سال ۲۰۰۵، حدود یک سال بعد از اینکه استیو جابز فهمید مبتلا به سرطان لوزالمعده است، برای سخنرانی در مراسم فارغ‌التحصیلان دانشگاه استنفورد به آنجا رفت. او در آن سخنرانی گفت که برای ۳۳ سال او خودش را هر روز صبح در آینه نگاه می‌کند و از خود می‌پرسد: «اگر امروز آخرین روز زندگی من باشد آیا بازهم کارهایی را که امروز می‌خواهم انجام بدهم، انجام می‌دهم یا نه؟»
اگر جواب برای روزهای متمادی «نه» بود پس مشخص می‌شد که او باید تغییری در زندگی‌اش انجام دهد.
جابز در ادامه سخنرانی‌اش می‌گوید: «یادآوری این نکته که به‌زودی خواهم مرد، مهم‌ترین ابزار من برای رویارویی با انتخاب‌های بزرگ در زندگی است. به این دلیل که تقریباً همه‌چیز، تمام انتظارات خارجی، تمام غرور، تمام ترس از خجالت یا شکست همه این‌ها در رویاروی با مرگ، محو می‌شوند؛ و تنها چیزهایی را باقی می‌گذارد که حقیقتاً مهم هستند. یادآوری اینکه شما به‌سوی مرگ می‌روید، بهترین راهی است که می‌شناسم. تا از این تله بگریزم که چیزی برای از دست دادن دارم. شما همین حالا عریان هستید؛ و دلیلی برای دنبال نکردن قلبتان وجود ندارد.»
۲- چگونه خود را می‌بینم؟
دینا ورشافسکایا، مؤسس سایت Wanelo در این‌باره می‌گوید: «این سؤال باعث می‌شود ناگفته‌های شخصیت خود را بشناسید. تغییر دادن چگونگیِ دیدن خودتان در موقعیت‌های مختلف باعث می‌شود که اعمال، هدف‌ها و در نهایت خودتان عوض شوید. به‌طور مثال اگر خودتان را به‌طور کارآفرینی ببینید که هنوز کشف نشده، باعث می‌شود که کارهایتان متمرکز بر آینده باشند زمانی که خود را ثابت کنید و خودتان را به‌عنوان کارآفرین توانا ببینید باعث می‌شود که کارهایتان تغییر کند و افرادی که برای صحبت کردن و تعامل انتخاب می‌کنید، تغییر می‌کنند.»
۳- آیا پولدار شدن ارزشش را دارد؟
یکی از کاربران سایت Quora جواب خوبی به این سؤال داده است: «بسیاری از مردم این توهم را دارند که اگر پول بیشتری داشتند، خوشحال‌تر بودند. بعد که پولدار می‌شوند می‌بینند بازهم خوشحال نیستند و این اتفاق باعث می‌شود که وارد بحرانی در زندگی خود شوند. اگر شما بخشی از طبقه متوسط هستید، حتماً موقعیت‌های زیادی داشته‌اید که بتوانید به آن چیزی که بخواهید برسید. اگر الآن خوشحال نیستید، پس با پول هم شاد نخواهید شد.»
این سؤال باعث می‌شود که آیا پولدار شدن در اولویت کارهای شما هست یا نه. این‌طور می‌توانید از اشتباهات بزرگی در زندگی‌تان جلوگیری کنید.
۴- بزرگ‌ترین نقطه قوت من چیست؟
گری واینرچاک مدیرعامل شرکت VaynerMedia در این رابطه می‌گوید که پرسیدن این سؤال کلید اصلی برای دوست داشتن شغل‌تان است.
او توضیح می‌دهد که بسیاری از افراد از شغلشان نفرت دارند چون نمی‌دانند علاقه اصلی آن‌ها چیست. او در ادامه توضیح می‌دهد: «آن‌ها در چند چیز مهارت دارند برای همین انجام آن می‌شود شغلشان؛ اما علاقه اصلی و آن کاری که از آن خسته نمی‌شوند را نمی‌دانند چیست.»
او در آخر نصیحت می‌کند: «کاری که از آن متنفرید انجام ندهید. نقاط قوت خودتان را به‌دقت شناسایی کنید تا بتوانید علاقه‌تان را کشف کنید.»
۵- چه درد و رنجی را در زندگی‌ام می‌خواهم؟
مارک منسون نویسنده وبلاگ‌های خود بهبودی نوشته است که شادی نیازمند کشمکش است، همچنین درک این موضوع که ما برای چه‌کاری حاضر به این مبارزه هستیم.
منسون توضیح می‌دهد: «چیزی که موفقیت شما را مشخص می‌کند این نیست که «از چه چیزی لذت می‌برید؟» بلکه این سؤال است «چه درد و رنجی را می‌خواهید تحمل‌کنید؟» کیفیت زندگی شما باکیفیت لحظات مثبت مشخص نمی‌شود بلکه باکیفیت تجربه‌های منفی معلوم می‌شود. وقتی‌که بتوانید با تجربه‌های منفی کنار بیایید به این معنا است که با زندگی راحت‌تر کنار می‌آیید.»
۶- قبلاً چه فرقی با الآن دارد؟
اگر برای ایجاد عادت جدید با خود کلنجار می‌روید، طبق توصیه گرچن روبین به زمانی در گذشته فکر کنید که توانستید با موفقیت رفتارتان را تغییر دهید.
با پرسیدن این سؤال می‌توانید فاکتورهای موفقیت در زمان سابق را بفهمید و از آن برای امروز خود استفاده کنید.
روبین در ادامه می‌گوید: «اگر با روش مناسبی آن را به کار بگیرید، حتی می‌توانید موفقیت‌های بیشتری نسبت به سابق کسب کنید.»
۷- حالتان چطور است؟
مایکل هاپکینز یکی از کاربران سایت Quora متن جالبی در همین زمینه نوشته است: «این سؤال مهم‌ترین سؤال برای بخش مرکزی و اصلی وجودی همه ما است. این سؤال منجر به گفت‌وگوهای درونی زیادی می‌شود که هرکدام از ما هر روز باید با خودمان این گفت‌وگو را داشته باشیم.»
۸- چرا این‌قدر جدی؟
این سؤال باعث می‌شود که زندگی را این‌قدر جدی نگیریم و وقایع روزانه زندگی خود را در پرسپکتیو قرار دهیم. همچنین اگر با لحن جوکر این سؤال را از خودمان بکنیم لذت‌بخش‌تر هم هست.
۹- آیا دوستانی دارم که مرا حمایت می‌کنند، به چالش می‌کشند، تشویقم می‌کنند، به رشدم کمک می‌کنند؟
نلا کانوی یکی دیگر از اعضای سایت Quora در همین رابطه نوشته است: «می‌گویند ما میانگین ۵ نفری هستیم که بیشترین وقتمان با آن‌ها سپری می‌شود. به افراد زندگی‌تان فکر کنید. آیا آن‌ها به شما کمک می‌کنند که به‌عنوان انسان رشد کنید؟ یا وقتتان را باکسانی سپری می‌کنید که فقط انرژی‌تان را تحلیل می‌برند، منفی هستند، ناله می‌کنند و در انتهای روز از خودتان می‌پرسید که چرا با آن‌ها احساس شادی نمی‌کنید؟ برای انتخاب دوستان نزدیک به‌شدت سخت‌گیر باشید. حلقه دوستانی انتخاب کنید که با شما موارد مشترک دارند، ارزش‌های یکسان دارند، رشد شخصیت برای آن‌ها باشد و قدر زمان و دانش و دوستی را بدانند.»
۱۰- آیا امروز بهترین تلاشم را برای مشخص کردن هدفم داشتم؟ آیا در زمینه‌ی رسیدن به اهداف امروز بهترین تلاشم را داشتم؟
این دو سؤال در حقیقت فقط ۲ سؤالی است که مارشال گلداسمیت هر روز از خودش می‌پرسد.
او در وبلاگش می‌نویسد که با پرسیدن این سؤالات خودش را مجبور می‌کند هر روز جواب سوالاتی را بدهد که ممکن است در طول روز و در فشارهای روزمره فراموش شوند.
از این سؤالات به قول او ۶ سؤال از دسته «سؤالات فعال» قرار می‌گیرند که باعث حرکت به سمت موفقیت بیشتر می‌شود.
این سؤالات به ترتیب زیر است:
۱. آیا بهترین تلاشم را در زمینه‌ی افزایش شادی‌ام انجام داده‌ام؟
۲. آیا بهترین تلاشم را در زمینه‌ی پیدا کردن معنا انجام داده‌ام؟
۳. آیا بهترین تلاشم را در زمینه‌ی فعال بودن انجام داده‌ام؟
۴. آیا بهترین تلاشم را در زمینه‌ی ایجاد رابطه مثبت انجام داده‌ام؟
۵. آیا بهترین تلاشم را در زمینه‌ی مشخص کردن اهداف واضح انجام داده‌ام؟
۶. آیا بهترین تلاشم را در زمینه‌ی رسیدن به اهداف انجام داده‌ام؟
گلداسمیت توضیح می‌دهد: «تفاوت بزرگی میان پرسش «آیا اهداف واضحی دارید؟» و «آیا بهترین تلاشت در زمینه‌ی مشخص کردن اهداف واضح انجام داده‌ای؟» وجود دارد. اولی ویژگی فعلی را مشخص می‌کند، اما دومی شما را به چالش می‌کشد کاری انجام دهید.»
او می‌گوید هیچ مشکلی در پرسیدن سؤال‌های منفعلانه وجود ندارد اما «پرسیدن چنین سؤالاتی باعث می‌شود در برابر سؤال بی‌تفاوت شوید و احساس مسئولیتی در قبال پاسخ دادن به آن نداشته باشید»
۱۱- چه چیزی امروز خوب پیش رفت؟
فرانچسکا جینو و همکارانش در دانشکده تجارت دانشگاه هاروارد آزمایشی انجام داد. او از کارمندان خود خواست در پایان روز ۱۵ دقیقه وقت صرف کنند و بنویسند که در آن روز چه چیزی خوب پیش رفته است. او بعد از اتمام آزمایش به این نتیجه رسید که آن‌هایی که می‌نویسند و به فکر بهبود کار خود می‌افتند ۲۲٫۸% در کار خود بهتر عمل می‌کنند.
جینو در همین رابطه می‌گوید: «اینکه در پایان هر روز جواب این سؤال را باید بنویسند تأثیر زیادی دارد. چون این‌گونه باید بیشتر فکر کنند و تمرکز داشته باشند. در جواب این سؤال اگر فقط فکر کنیم به‌راحتی خودمان را گول می‌زنیم و چندان جواب مورد نظر را نخواهید گرفت.»
شما در این رابطه چه تجربیاتی دارید؟