آیا می‌دانستید که فرمت کردن هارد دیسک به معنای پاک کردن اطلاعات آن نیست؟ در واقع بازیابی داده‌های یک هارد دیسک فرمت شده کار واقعا ساده‌‌ای است.
هنگام فرمت یک درایو، پارتیشن‌های قدیمی به سادگی حذف شده و جایگزین‌های جدید تولید می‌شوند. در این حالت، سیستم عامل دیگر نمی‌تواند داده‌های آن درایو را بخواند اما اطلاعات کماکان وجود دارند.
وقتی قصد فروش HDD یا حتی انداختن آن به سطل زباله را دارید، پاکسازی امن آن یک موضوع بسیار مهم تلقی می‌شود. اما چگونه می‌توانید این کار را به روش مطمئن انجام دهید؟
۱. روش نرم افزاری (DBAN)
DBAN یا Darik’s Boot And Nuke که اکثر مردم آن را می‌شناسند، یک ابزار رایگان برای بوت است که به شما اجازه می‌دهد تا کل اطلاعات هارد دیسک خود را پاک کنید.
در واقع، DBAN یک خط فرمان است که استفاده از آن بسیار ساده است. این ابزار توسط ایجاد یک توالی تصادفی، تمام داده‌های موجود روی هارد دیسک شما را جایگزین می‌کند. از این رو، اطلاعات قدیمی درایو شما به طور کامل نابود شده و بازیابی آن تقریبا غیرممکن می‌شود.
با استفاده از راه‌های مختلفی می‌توانید از DBAN استفاده کنید اما در این میان روش autonake ساده‌ترین روش است. autonake یک زدایش سه مسیره است که بر اساس استاندارد DoD اطلاعات شما را از بین می‌برد.
چگونه از DBAN استفاده کنیم؟
DBAN ISO را از این سایت دانلود کنید و سپس یک bootable USB stick ایجاد کنید. با استفاده از DBAN USB، کلمه‌ی autonuke را در مقابل علامت دو نقطه‌ی فرمان تایپ کرده و سپس کلید Enter را بزنید.
در این صورت، DBAN به صورت خودکار شروع به پاک کردن درایو خواهد کرد و با استفاده از حروف عجیب و غریب در سه مرحله اطلاعات درایو شما بازنویسی خواهند شد. این فرآیند می‌تواند بسته به اندازه‌ی هارد ساعت‌ها وقت بگیرد. پس بهتر است که به مدت یک شب سیستم را به حال خود رها کنید.
پس از تکمیل شدن سه مرحله، داده‌های هارد شما به طور کامل پاک شده و غیرقابل بازیابی می‌شود. پس از آن می‌توانید، در صورت نیاز سیستم عامل خود را مجدد نصب کنید.
۲. روش سخت افزاری
چنانچه بخواهید تمام و کمال این فرآیند پاکسازی، به صورت خودکار انجام شود و علاقه‌‌ای به روش‌های نرم افزاری ندارید، می‌توانید از دستگاه پاک کن هارد دیسک استفاده کنید. البته این دستگاه ارزان نیست و ۲۰۰ دلاری قیمت دارد. اما در صورتی که چند درایو برای پاکسازی دارید، ابزار مفیدی به حساب می‌آید.
دستگاه‌هایی مثل Startech Drive Eraser و WiebeTech Drive eRazer Ultra عملکرد فوق‌العاده‌‌ای در این زمینه دارند و فرآیند پاکسازی اطلاعات را به سادگی انجام می‌دهند. فقط کافی است درایو خود را جدا کرده و یک دکمه را فشار دهید. دستگاه پاک‌کن بقیه‌ی کارها را انجام خواهد داد.
اکثر این پاک کن‌ها به شما اجازه‌ی چاپ رسید می‌دهند. بنابراین اگر هارد قدیمی خود را می‌فروشید، می‌توانید به مالک جدید اثبات کنید که درایو شما به صورت ایمن پاک سازی شده است.
۳. شکستن و جایگزینی
اگر می‌خواهید کامپیوتر قدیمی خود را دور بیاندازید و دستگاه جدید را جایگزین آن کنید، می‌توانید درایو هارد خود را تخریب کنید. با چکش کاری چند میخ بزرگ روی هارد خود می‌توانید مطمئن شوید که درایو هارد شما دیگر به درد هیچ کاری نمی‌خورد و اطلاعات شما کاملا امن هستند.
چند ابزار ساده برای نابود کردن هارد شما وجود دارند:
۱. یک چکش
۲. سه عدد میخ بزرگ (ابعاد ۴ تا ۶ اینچ مناسب خواهد بود).
۳. یک قطعه چوب کوچک
۴. عینک ایمنی
هارد خود را روی تکه چوب قرار دهید. اولین میخ خود را در نقطه‌‌ای که با دایره‌ی قرمز مشخص شده است، بکوبید.
حتما می‌پرسید: "چرا این نقطه؟" چون کوبیدن میخ در این نقطه نه تنها پلاترهای درایو هارد را خراب می‌کند بلکه هد‌های خواندن/نوشتن را هم از بین می‌برد.
ضمن این که می‌توانید دو عدد میخ هم در نقاط زرد رنگ درایو هارد بکوبید تا پلاترهای داخل هارد کاملا نابود شوند و اطلاعات شما امن باقی بماند.
این رویکرد در فروش کامپیوتر شما هم قابل توجیه است. چرا که درایوهای هارد ارزان هستند و شما می‌توانید دیسک هارد خود را از بین برده و هارد جدیدی در سیستمی که قصد فروش آن را دارید نصب کنید.
۴. رمزگذاری کامل دیسک
البته رمزگذاری کامل دیسک یک راه حل برای پاک کردن اطلاعات هارد نیست. اما این یک راه عالی برای اطمینان از غیر قابل خوانش کردن داده‌ها است. پس در این حالت فرمت کردن هارد هم جواب می‌دهد.
در رمزگذاری، تمامی داده‌های هارد، درگیر عملیات بسیار پیچیده‌ی ریاضی خواهند شد و همین باعث می‌شود که چشم‌های کنجکاو نتوانند به اطلاعات شما دسترسی پیدا کنند و عملا نیازی به پاک کردن داده‌ها نباشد.
مگر در شرایطی که آنقدر بدشانس باشید که کامپیوتر خود را ناخواسته به یک هکر بفروشید! البته اگر شخص هکر از مجموعه‌ی مستر ربات استفاده نکند! اطلاعات شما امن خواهد بود.
با این حال، هنوز هم توصیه می‌شود که از ابزاری مانند DBAN برای پاک کردن اطلاعات خود استفاده کنید تا بعدا جای هیچ گونه حسرت و تاسفی باقی نماند.
حالا لازم است که اطلاعات خود را پاک کنیم؟
برقرای امنیت کامپیوتر مسئولیتی است که بر دوش همگان قرار دارد. از آنجا که خیلی از ما از سیستم خود در مواردی چون بانکداری آنلاین، امور مالی یا حتی شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنیم، باید مطمئن شویم که اطلاعات محدودی را با افراد به اشتراک می‌گذاریم.
همان‌طور که شما هیچ وقت رمز عبور کامپیوتر خود را به یک غریبه نمی‌دهید، پس اطلاعات شخصی خود را هم بدون زحمت در اختیار بقیه قرار ندهید. از این رو در صورت فروختن یا دور انداختن یک سیستم قدیمی، مطمئن شوید که اطلاعات شما به طور کامل نابود شده است.